HỒI PHỤC SỨC KHỎE VỚI THỰC ĐƠN CHO NGƯỜI SUY DINH DƯỠNG

Suy dinh dưỡng luôn là vấn đề sức khỏe ở mọi quốc gia. Suy dinh dưỡng gây ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Bài viết này sẽ giúp bạn xây dựng một thực đơn khoa học, cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết để giúp bạn nhanh chóng hồi phục sức khỏe.

1. Suy dinh dưỡng là gì?

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Suy dinh dưỡng là tình trạng cơ thể thiếu hụt, dư thừa hay mất cân bằng trong việc cung cấp năng lượng và/hoặc chất dinh dưỡng. Thuật ngữ Suy dinh dưỡng bao gồm 2 nhóm tình trạng:

Thiếu hụt dinh dưỡng: thể thấp còi, thể gầy còm, thể thiếu cân và thiếu vi chất dinh dưỡng (vitamin và khoáng chất quan trọng).

Thừa cân, béo phì và các bệnh không lây liên quan đến chế độ ăn uống (như đột quỵ, đái tháo đường, ung thư, tim mạch,…).

Hình 1. Suy dinh dưỡng ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống

2. Nguyên tắc xây dựng thực đơn cho người suy dinh dưỡng

2.1. Tăng cường năng lượng

Đối với người bị suy dinh dưỡng không có nguy cơ mắc hội chứng nuôi ăn lại, việc thực hiện thực đơn tăng năng lượng sẽ giúp hồi phục sức khỏe nhanh hơn và duy trì mức tăng cân ổn định. Mục tiêu cân nặng và lượng calo tăng lên nên được cá thể hóa và tính toán bởi các chuyên gia. 

Để tăng 1kg cân nặng cần bổ sung thêm tối thiểu 7000 calo.Lượng calo nạp vào cần tăng dần theo từng tuần. Theo dõi cân nặng hàng tuần, nếu tốc độ tăng cân chậm hay bị chững lại cần tăng lượng calo nạp vào.

2.2. Tăng số bữa ăn trong ngày

Thay vì ăn 3 bữa/ngày, bạn hãy tăng lên 4-6 bữa/ngày. Ăn thêm các bữa phụ xen kẽ giữa các bữa chính.

2.3. Chế độ ăn uống cân bằng

Ngoài việc tăng năng lượng thì một chế độ ăn cân bằng giữa các nhóm chất và thực phẩm cũng rất quan trọng nhằm cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng.

Nhu cầu khuyến cáo: 50–60% tổng lượng calo từ carbohydrate, 15–20% từ protein và 30–40% từ chất béo.

Hình 2. Ăn uống cân bằng và đầy đủ các nhóm chất

Việc tăng lượng chất béo giúp bạn tăng năng lượng nạp vào mà không cần phải tăng kích thước khẩu phần ăn. Các thực phẩm giàu chất béo: dầu ăn, mỡ động vật, bơ, kem,…

2.4. Hóa lỏng thực phẩm

Một trong những cách tăng đậm độ năng lượng của bữa ăn là sử dụng các loại men hóa lỏng hoặc các loại hạt nảy mầm. Ví dụ sử dụng giá đỗ xanh để hóa lỏng bột, giúp tăng lượng bột khô lên 2-3 lần mà độ lỏng không thay đổi nhiều.

2.5. Các sản phẩm bổ sung dạng lỏng

Hiện nay trên thị trường có nhiều sản phẩm dạng sữa hoặc súp cao năng lượng (từ 1 kcal/ml trở lên). Các sản phẩm bổ sung dạng lỏng cũng là một giải pháp để thay thế bữa ăn chính hay bữa nhẹ, tăng năng lượng và tiện dụng. 

2.6. Bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất

Người bị suy dinh dưỡng thường thiếu các vi chất dinh dưỡng như vitamin A, kẽm, canxi, sắt,… Trong một số trường hợp chế độ ăn không đáp ứng đủ, bạn có thể cần phải bổ sung vi chất thông qua các loại thuốc, thực phẩm bổ sung.

3. Thực đơn mẫu cho người suy dinh dưỡng để hồi phục sức khỏe

Thực đơn 2500 Kcal 

Bữa sáng: Phở gà ( Năng lượng: 512 kcal, Protein: 18g, Lipid: 14g, Carb: 78g) 

80g phở khô 

40g thịt gà, 

Cần tây, gừng nướng, củ cải trắng, giá,….

Bữa phụ sáng: Sữa chua Hy Lạp ăn kèm trái cây (Năng lượng: 233 kcal, Protein: 21g, Lipid: 9g, Carb: 19g)

125g sữa chua Hy Lạp

 60g việt quất. 

Bữa trưa: Cơm, chân giò om hạt sen, cải bắp luộc, canh rau ngót nấu tôm và quả roi/mận (Năng lượng: 792 kcal, Protein: 32g, Lipid: 68g, Carb: 115g)

100g gạo tẻ

80g chân giò

10g tôm biển

20g hạt sen

80g cải bắp

70 rau ngót

6g dầu ăn

130g quả roi(mận)

Bữa phụ chiều: 1 ly súp Suppro (Năng lượng: 207.1 kcal, Protein: 7.7g, Lipid: 11.9g, Carb: 17.2g)

150ml súp cao năng lượng Suppro

Hình 3. Súp cao năng lượng Suppro

Bữa tối: Cơm, cá rô kho tộ, cải thìa luộc chấm trứng, canh bí đỏ đậu phộng nấu sườn và quả nho (Năng lượng: 606 kcal, Protein: 26g, Lipid: 17g, Carb: 86g)

80 gạo tẻ

60g cá rô

10g trứng

10g thịt ba chỉ

10g sườn

5g lạc

70g bí đỏ

80g cải thìa

80g nho

6g dầu ăn

Bữa phụ tối: Sữa tươi ít đường (Năng lượng: 126 kcal, Protein: 5.2g, Lipid: 5.9g, Carb: 13g)

180ml sữa tươi ít đường